Niet omdat het kan, maar omdat het moet

Niet omdat het kan, maar omdat het moet

Ik zie u denken: is de titel van deze blog wel juist? Inderdaad, het is net even anders gekozen dan de reclame van een bekende telecomaanbieder. De aanpassing is bewust; ik vind hem zo beter passen bij mijn blog naar aanleiding van de decembereditie van de Summit Ketenregie, waarin ketensamenwerking centraal stond.

Ketensamenwerking is een thema dat bij logistieke professionals al lange tijd op het netvlies staat. Diverse initiatieven (Quicargo, Shypple, Uturn) hebben geleid tot een efficiënter gebruik van capaciteit, onder meer door een hechtere samenwerking met partners. En heeft iSHARE in 2018 flinke stappen gezet in nieuwe samenwerkingsverbanden die het delen van logistieke data faciliteren.

Maar toch, ook na de Summit Ketenregie overheerst bij mij het gevoel dat er nog steeds veel over dit thema wordt gesproken, maar dat de echte actie uitblijft. Gebrek aan vertrouwen, onvoldoende transparantie en het ontbreken van een gezamenlijke mindset tussen de partijen blijven de meest gehoorde belemmeringen.

Mijn wens voor 2019 is dat we samen die concrete volgende stap in de richting van ketensamenwerking en duurzaam partnership kunnen zetten. ABN AMRO Bank is graag bereid dit samen met u op te pakken. Niet alleen omdat het naar ons idee kan, maar ook omdat het echt moet. Het kan, want naar mijn idee staan genoemde belemmeringen inmiddels in een andere context. En het moet omdat er sprake is van een toenemende druk om met elkaar bestaande logistieke ketens te hervormen tot duurzame ketens waarin capaciteitsgebruik en milieu-impact leidend zijn.

Belemmeringen en kansen

Naar ons idee kan het; belemmeringen van ‘vroeger’ zijn de kansen van nu. Een bekend gezegde luidt: “vertrouwen komt te voet, en gaat te paard”. Vertrouwen is één van peilers in het aangaan van een zakelijke relatie. Het feit dat er tussen verladers en logistieke dienstverleners in de meeste gevallen sprake is van een jarenlange relatie met elkaar, bewijst dat er een vertrouwensbasis is. En toch wordt het gebrek aan vertrouwen nog steeds als een belemmering van ketensamenwerking aangeduid. Dat klinkt vreemd.

Lees ook
Ketensamenwerking: sleutel tot succes is weg

Misschien maken we het te moeilijk en is er al sprake van een lichte vorm van ketensamenwerking. Alleen wordt dit nog niet zo ervaren omdat het commitment (korte contractvorm) en inhoud (te veel gericht op enkel de logistieke uitvoering) te weinig ruimte bieden voor doorontwikkeling van de potentie die er zeker is.

Ons beperken tot een kijkje bij elkaar in de keuken is niet voldoende. Het gaat om de samenstelling van de menukaart en de ingrediënten die je samen kunt toevoegen om het beste gerecht te kunnen presenteren. Vertaald naar logistiek betekent dit volledige openheid in KPI’s zodat je de behoefte bij elkaar kunt herkennen om het onderliggende proces te optimaliseren. Zoals gezegd , de relatie en het vertrouwen zijn er al. Volgens mij moeten we de deur naar elkaar verder openzetten.

Transparantie

Ook het gebrek aan transparantie als knelpunt voor ketensamenwerking hoort anno 2019 niet meer thuis in het rijtje. Digitalisering geeft ons veel meer cijfermatig inzicht en mogelijkheden om transparanter te zijn naar onze logistieke partners. Dit werd bevestigd door ons sectoronderzoek van mei 2018 over “Innovatie in logistiek”. Uit een zestal innovaties scoorde digitalisering zowel in kans als impact het hoogst.

Lees ook
‘Ketensamenwerking is wat we nodig hebben in duurzaam transport’

Dus, digitalisering staat on top of mind bij zowel verladers als logistieke dienstverleners. Analyse van de informatie leidt tot betere interne besluitvorming om de eigen processen te veranderen. Het verder openzetten van de deur geeft versnelling op het delen van elkaars informatie. Nodig om de potentie van een uitbreiding van de ketensamenwerking cijfermatig aan te tonen. Feit is wel dat de implementatie van digitalisering (niveau én timing) alsmede het kennisniveau van de mensen die achter de knoppen zitten (opleiding) doorslaggevend zijn voor succes.

Mindset

De laatste belemmering is de mindset, veelal bepalend voor ons menselijk handelen. Laat ik het concreet maken met een voorbeeld over verduurzaming van de logistieke keten. Alle betrokken partijen hebben een verantwoordelijkheid in het terugdringen van de Co2 uitstoot. De vraag is of dat thema in voldoende mate is opgenomen én gewaardeerd wordt in tenders en de keuzes die worden gemaakt.

Tijdens de Summit Ketenregie werd de vraag gesteld of er sprake is van gelijkwaardige gesprekspartner in tenderprocessen. Dat is in veel gevallen niet zo. De praktijk leert dat logistiek dienstverleners met de logistiek inkoper contact hebben, waar een gesprek met de supply chain manager meer voor de hand zou liggen. Zeker als het gaat om een belangrijk onderwerp als duurzaamheid. Zoek het dus bewust hogerop als je vindt dat dat voor beide partijen voordeel kan bieden. En nogmaals, gezien de vaak lange relatie zijn de ingangen er zeker. Een gedeelde mindset is het vertrekpunt voor een succesvolle ketensamenwerking.

Opgave

Maar omdat het moet; we hebben een opgave. Met bovenstaande stel ik dus vraagtekens bij de zuiverheid van de belemmeringen die vaak genoemd worden. Ik denk dat er nu kansen liggen om de contacten te intensiveren. Ook omdat het moet.

De logistieke agenda van 2019 kent een aantal uitdagende thema’s. Ik noem de aanhoudende economische groei bij een krappe arbeidsmarkt en de gewenste versnelling in de aanpak van de maatregelen die leiden tot de overeengekomen klimaatdoelen.

Een haast onmogelijke opgave, waarbij het gezegde “alleen ga je harder, maar samen kom je verder” toepasselijk is. Blijven denken in gebaande paden geeft ons slechts kleine stapjes voorwaarts. Veel van hetzelfde maar dan net iets beter. Moeten we zeker blijven doen. Maar is het voldoende? Neen.

De echte slimheid ligt dieper verborgen. Potentie die schuilt achter de nog niet ontdekte mogelijkheden van digitalisering, ladingbundeling en nieuwe samenwerkingsvormen, zowel horizontaal en verticaal.

Goede voorbeeld

Koplopers geven het goede voorbeeld; volgers pakken het op. Ketensamenwerking anno 2019 is niets nieuws maar gaat een volgende fase in. Het zijn de koplopers die als eerste de revenuen gaan plukken. Zij vinden niet alleen een oplossing voor de capaciteitskrapte van dit moment en de Co2 reductie doelstellingen van de komende jaren, maar zijn toekomstbestendige logistieke partners voor elkaar. Velen zullen hun voorbeeld volgen. Op zoek naar een logistieke operatie en serieuze partnerships, gedreven op waarde en een gezonde prijs.

Niet omdat het kan, maar omdat het moet.

Auteur: Bart Banning, ABN Amro Transport&Logistiek

Lees ook van Banning: Kracht van ketensamenwerking bij logistieke innovaties