Door de prijs van het containervervoer, de impact van inflatie en de gasprijzen is het hebben van de juiste voorraad belangrijker dan ooit. Jan Kraaijeveld van Slimstock: “Dat vertellen we al jaren, maar nu ziet iedereen dat. We praten veel over het vak, want voorraad wordt pas relevant als het schuurt. Alles wat bij een bedrijf misgaat, zie je fysiek terug in de voorraad. Toen Slimstock in 1993 werd opgericht werden gesprekken over voorraadbeheer nauwelijks begrepen. Dat is nu wel anders. Door de aandacht in kranten en op de nieuwszenders zijn supply chain en logistiek algemene begrippen geworden. Voor de logistieke wereld is dat positief nieuws.”
Het spel op de wagen
Veel klanten willen de supply chain zo inrichten dat ze snel kunnen inspelen op de veranderende vraag. De tegenstrijdigheid is dat het soms maanden duurt voordat spullen geleverd worden. Jan Kraaijeveld: “Als vervolgens één van de parameters tegenzit - bijvoorbeeld omdat de omzet terugvalt, waardoor de voorraad oploopt en de magazijnen vol zitten - dan is het spel op de wagen, want je weet dat er over enkele maanden nog meer voorraad komt. Het overkomt momenteel veel bedrijven.” Toch vindt Jan Kraaijeveld die onvoorspelbaarheid normaal, want de macro-omstandigheden zijn niet te controleren en ook geen ver-van-je-bed-show.
Extra inkopen of niks doen?
Een van de lessen van de laatste jaren is dat ondernemers vaker moeten denken in scenario’s. Waarom? Jan Kraaijeveld: “Ik verwacht minder CO2-uitstoot, meer duurzaamheid en cradle- to-cradle, waardoor bedrijven vaker lokaal zullen inkopen. Ik verwacht dat deze macrotrends de komende jaren zullen doorzetten, maar niemand weet precies wat er gaat gebeuren. Wel kun je rekening houden met problemen in de logistiek. Wat ga jij doen als de verffabriek minder produceert vanwege hoge energiekosten? Denk je dat het wel goed komt of ga je extra verf inkopen voor je klanten? In dat laatste geval loop je het risico dat je die verf nooit meer kwijtraakt. Niks doen is geen optie. Dat staat buiten kijf.”
Voorraad gaat over risico’s
Als je erop kunt vertrouwen dat de leverancier altijd op tijd levert en de klant altijd op tijd koopt, dan kun je met weinig voorraad volstaan. Jan Kraaijeveld: “Voorraad gaat over risico’s. Uiteindelijk gaat het erom dat je zeker wilt zijn dat je jouw producten kunt blijven leveren. Voorraad gaat ook over aantallen en niet over geld. Geld is wel vaak een beperking, dus je moet wel een afweging maken tussen kosten, kapitaal en service. Alles heeft tenslotte een limiet. Je zult ook onderscheid moeten maken tussen soorten klanten, artikelen en leveranciers.”
Heb jij het lef om keuzes te maken?”
Belangrijke klanten
Vaak reageren mensen op de symptomen en niet op de oorzaak. Bedrijven zijn druk bezig met klanten, informatie, software en het maken van slimme regels. Er is data genoeg, systemen in overvloed, maar welke beslissing neem je? Jan Kraaijeveld: “’Slim’ van Slimstock staat voor ‘Service Level Inventory Management’; dat is wat wij het allerbelangrijkste vinden: service gedreven voorraadbeheer. Je moet niet bang zijn om ten koste van je werkkapitaal meer voorraad in te kopen als dat nodig is om de omzet bij belangrijke klanten veilig te stellen.” Maar elke klant is toch belangrijk? “Dat zeggen de verkopers wel, maar dat is niet zo. Als de belangrijkste klanten bij je weggaan heb je een groot probleem.”
Ambitie en verwachting
De vraagstukken die Slimstock met haar klanten bespreekt, gaan over beslissingen op artikelniveau, zoals beslisregels, marges, optimaliseren van voorraden, in- en uitfaseren van artikelen en afzetpatronen. Met de directies van die bedrijven praat Slimstock over bijvoorbeeld nieuwe klanten of nieuwe magazijnen. Jan Kraaijeveld: “Bij een groei-ambitie hoort een bepaalde omzetverwachting, want groei is niet willekeurig en gaat ook niet vanzelf. Je zult dus moeten beslissen met welke artikelen bij welke klanten je die groei wilt realiseren. Daarom spelen de verkopers in dit proces ook een grote rol.”
Leveranciers integreren
Niet iedereen realiseert zich dat het uitsluiten van risico’s voordelen oplevert. In plaats van meer voorraad aan te leggen, valt veel winst te halen met stabiele leveranciers. Jan Kraaijeveld: “Je kunt leveranciers overnemen of je kunt zelf de productie van onderdelen ter hand nemen. Wij hebben een klant die een machine heeft gemaakt, waardoor ze een leverancier niet meer nodig hebben. Qua supply chain is dat een verantwoorde stap.”
Het ‘stabiliseren’ van leveranciers is zowel een onderwerp om op operationeel te bespreken als op directieniveau. “In dat laatste geval zou je kunnen vragen: welke leveranciers gaan jullie in het bedrijf opnemen? Ik zeg niet dat bedrijven automatisch succesvol zijn als ze een goede strategie hebben, maar het lijkt er wel veel op. Bedrijven die ergens voor staan, die bereid zijn keuzes te maken, die investeren in bepaalde zaken en bezig zijn met de lange termijn, dat zijn de winnaars.”
Dit artikel is gesponsord door Slimstock
