Een milieuzone is een gebied – meestal in een binnenstad – waar bepaalde voertuigen niet mogen rijden. Meestal gelden de beperkingen voor oudere vrachtwagens met dieselmotoren, maar ook aan personenbussen, bestelauto’s en personenauto’s worden in sommige gemeenten strenge eisen gesteld.
Op dit moment hebben vijftien gemeenten een milieuzone voor dieselvrachtwagens: Amsterdam, Arnhem, Breda, Delft, Den Haag, Eindhoven, Haarlem, Leiden, Maastricht, Maasvlakte Rotterdam, Rijswijk, Rotterdam, ’s-Hertogenbosch, Tilburg en Utrecht.
Van levensbelang
Veel steden kampen met luchtvervuiling door de uitlaatgassen van het verkeer. Daardoor leven Nederlanders gemiddeld een jaar korter. Inzet van schonere voertuigen is dus letterlijk van levensbelang. Daarnaast leveren schonere voertuigen een minder grote bijdrage aan de opwarming van de aarde.
Om de luchtkwaliteit te verbeteren, hebben vijftien gemeenten inmiddels een milieuzone voor voertuigen ingesteld. Tot voor kort had elke gemeente daarvoor zijn eigen verkeersregels en -borden. Om weggebruikers meer duidelijkheid te verschaffen, zijn die in 2020 overal gelijkgetrokken.
‘Paarse’ milieuzones
De vijftien milieuzones voor vrachtwagens zijn alleen toegankelijk voor voertuigen met minimaal emissieklasse 6 (Euro 6-motor). Ook vrachtwagens met een elektromotor vallen hieronder. Een vrachtwagen met een Euro 5-motor of lager mag niet naar binnen. Sinds 1 januari 2022 zijn deze ‘paarse’ milieuzones te herkennen aan de borden met een paarse stip waarin het cijfer 6 staat.
Vier gemeenten hebben een milieuzone voor bestelauto’s en personenauto’s: Amsterdam, Arnhem, Den Haag en Utrecht. Dat kan een gele of groene milieuzone zijn. De gele zijn toegankelijk voor auto’s met emissieklasse 3 of hoger, de groene alleen voor auto’s met emissieklasse 4 of hoger.
Zichtbaar op de kaart
Overtredingen zijn te voorkomen door de planningssoftware van PTV te raadplegen, zoals het ritplanningssysteem PTV OptiFlow of TLNplanner, de standaard routeplanner van de transportsector in Nederland en België. Deze systemen maken de milieuzones zichtbaar op de kaart en nemen die mee in de planning.
Al deze systemen geven de planners een waarschuwing als een geplande route door een milieuzone loopt. De planners zien voor welke voertuigen en emissieklassen de zone wel of niet toegankelijk is, zodat ze direct maatregelen kunnen nemen. Gebruikers die het ritplanningssysteem PTV OptiFlow hanteren, hebben de mogelijkheid om de emissieklasse in het voertuigprofiel op te nemen. De software houdt daar rekening mee, zodat alleen voertuigen worden ingepland die aan de regels voldoen.
Van milieuzones naar zero-emissiezones
De regelgeving omtrent de uitstoot van voertuigen wordt alleen maar strenger. Vanaf 1 januari 2025 mogen gemeenten voor vrachtauto’s en bestelauto’s zelfs zero-emissiezones invoeren: zones waarin deze voertuigen helemaal geen schadelijke stoffen mogen uitstoten. Naar verwachting gaan dertig tot veertig grote en middelgrote steden hun binnenstad afsluiten voor vervuilend vrachtverkeer.
De impact van milieuzones op de transportplanning is nu nog te overzien. Maar dat verandert als in 2025 het aantal zones toeneemt en de eisen strenger worden. Wie dan zijn klanten in zero-emissiezones wil bedienen, zal eerst zijn wagenpark moeten elektrificeren. Dat gaat gepaard met een andere manier van plannen met andere restricties, zoals de actieradius van voertuigen, beschikbaarheid van stroom, locaties van laadpalen en overslag via stadshubs. Ontdek in de whitepaper andere concurrentievoordelen van een automatisch ritplanningsysteem.
Dit artikel is gesponsord door PTV Logistics.
