Zo realiseerde KiesZon recentelijk het grootste zonnedak van Nederland. Op een distributiecentrum in Venlo werden 28.000 zonnepanelen geplaatst. Een megaklus in elk opzicht. Maar hoe komt zo’n duurzame energiecentrale tot stand, hoe wordt het gefinancierd, speelt subsidie een rol en wat gebeurt er nadat het systeem is opgeleverd, wordt het maximale rendement wel uit de geplaatste panelen gehaald? Frank Heijckmann, algemeen directeur van KiesZon, zet uiteen hoe je van dak naar duurzame energiecentrale gaat.
Een grootschalig zonnestroomproject zoals dat in Venlo of in Eindhoven van Rhenus Logistics begint met het besef dat zonnestroom een positief effect heeft op, met name, de energielasten en de uitstraling van een bedrijf. De wens en wil duurzamer te ondernemen moet aanwezig zijn. En duurzamer ondernemen, door bijv. zonnepanelen te plaatsen, wordt een steeds groter wordend fenomeen. En terecht. Het verkleint de CO2 voetafdruk en vermindert de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. De overheid ziet de noodzaak en toegevoegde waarde van duurzame energie ook en stimuleert de opwek ervan. Er worden, ook dit jaar, miljarden euro’s aan subsidie beschikbaar gesteld door de overheid om de opwek van groene stroom te stimuleren. De zogeheten SDE+-subsidie. Laten we daarmee beginnen.
Subsidie
Bedrijven en organisaties die duurzame energie willen produceren, kunnen gebruikmaken van de zogeheten SDE+-subsidie, wat staat voor ‘Stimulering Duurzame Energieproductie’. Deze landelijke subsidieregeling is bedoeld voor de exploitatie van hernieuwbare energietechnieken zoals zon & wind. Voor het jaar 2018 is er een budget van 12 miljard euro beschikbaar. Aanvragen van de subsidie kan in de maanden maart en oktober, in twee rondes van ieder 6 miljard euro. De SDE+-subsidie levert de aanvrager gegarandeerd 15 jaar lang een bedrag per duurzaam geproduceerde kilowattuur op. Op die manier wordt de investering in het zonne-energiesysteem financieel aantrekkelijk.
Ontwikkeling
Onder ontwikkeling verstaat KiesZon met name de engineering van het zonnestroomproject. Berekend wordt hoeveel vermogen, oftewel hoeveel panelen, er op het dak of op de daken 
past; hoeveel energie er opgewekt zal worden (afhankelijk van oriëntatie, hellingshoek van de panelen, locatie, type panelen, schaduw) en op basis van het stroomverbruik wordt berekend hoeveel van de opgewekte energie er zelf gebruikt kan worden en hoeveel energie wordt geleverd aan het net. Ook wordt er in deze fase gekozen voor het best passende model voor het duurzame vraagstuk. Is dat een zonnestroomproject binnen een operational lease model, een koopmodel of mogelijk binnen een dakhuurmodel? Op een transparante wijze wordt gewerkt naar een oplossing die voor alle partijen een verbetering en verduurzaming van de huidige situatie betekent.
Financiering
Het financieren van een zonnestroomproject gebeurt altijd op basis van de situatie van de betreffende partner en op basis van het gekozen model, lease, dakhuur of koop. In het geval van lease en dakhuur hoeft de dakeigenaar, vastgoedontwikkelaar, huurder en/of gebruiker zelf geen investering te doen. De zonnestroomontwikkelaar blijft eigenaar van het systeem en neemt de volledige investering voor haar rekening.
Realisatie
Nadat de financiering is geregeld en de engineering is voltooid, volgt de realisatie van het zonnestroomproject. Met een projectleider die de algehele voortgang bewaakt en een uitvoerder op locatie is het mogelijk kwaliteit te waarborgen en te garanderen. Nadat een gedegen en extern gekeurd realisatieplan is opgesteld en gedeeld is de eerste taak het plaatsen van trappentorens. Die zorgen voor een veilige toegang tot het dak, dakrandbeveiliging zorgt ervoor dat monteurs veilig op het dak kunnen werken. Als de veiligheid geregeld is volgen de montagematerialen waarop de zonnepanelen worden geplaatst. Op basis van legplannen die in het voortraject zijn geëngineerd, wordt de onderconstructie kaarsrecht en volgens de voorschriften geplaatst.
Dan de panelen, die worden met behulp van kranen op het dak geplaatst en verspreid. Daarbij wordt altijd rekening gehouden met het zo min mogelijk belasten van het dak, zodat te allen tijde het dak beschermd is tegen beschadigingen. Terwijl de panelen worden geplaatst wordt ook gestart met de installatie van de omvormers die de DC stroom van de panelen omzet in bruikbare AC stroom. Als de AC en DC montage gereed zijn is het moment daar om, in samenwerking en afstemming met de netbeheerder, het systeem aan het net te koppelen. Het systeem produceert nu zonnestroom! Een mooi moment en het begin van een langdurige partnership, maar hoe wordt ervoor gezorgd dat het maximale rendement uit een systeem wordt gehaald? Het antwoord is O&M.
Exploitatie
Nadat het systeem is opgeleverd, door een externe partij is gekeurd en in bedrijf is gesteld, wordt het systeem overgedragen aan de afdeling O&M die het project beheert. Dat houdt in dat er, met eigen monteurs, preventief en correctief onderhoud wordt verricht en dat de prestaties van het systeem 24/7 gemonitord worden door een analist. Alleen op deze manier kan een responstijd van < 24 uur bij eventuele storingen gewaarborgd en zonnestroomproductie gegarandeerd worden.
Het is in een notendop, maar op deze wijze wordt een dak getransformeerd naar een duurzame energiecentrale. De centrale verlaagt energielasten, levert als er gekozen is voor dakhuur een vaste vergoeding per m2 op en brengt het behalen van certificaten zoals BREEAM, en daarmee een duurzamer imago, binnen handbereik. Het mooie is dat het in kaart brengen van de mogelijkheden relatief eenvoudig is, waardoor snel duidelijkheid verschaft kan worden. Duurzaam ondernemen wordt zo steeds makkelijker gemaakt.
Frank Heijckmann is algemeen directeur en oprichter van KiesZon. KiesZon ontwikkelt, financiert, realiseert en exploiteert grootschalige zonnestroomprojecten voor o.a. de logistieke sector, vastgoedontwikkelaars en overheidsinstellingen.
